Περί εθνικών επετείων

Δημήτρης Σελέκος, Πλαγιάρι

Ακουγόταν από μακριά, με εκείνο το χαρακτηριστικό αντίλαλο των μικροφωνικών εγκαταστάσεων στα πανηγύρια, με τόνο και ρυθμό κατηχητικής ρητορείας. Δεν θέλησα να προσέξω τι λέει, ήμουν σίγουρος για την ποιότητα του λόγου, δεδομένου του εορτασμού της 25ης Μαρτίου. Σίγουρα θα μιλούσε για εθνική παλιγγενεσία, γενναίους αγώνες, ήρωες, ιστορία, ελευθερία, ανεξαρτησία, δικαιοσύνη... Μα τι με χωρίζει εμένα από αυτές τις έννοιες και μου δημιουργούν αποστροφή όταν ακούγονται σε επετείους; Το καλοσκέφθηκα. Μάλλον, «ο βίος και η πολιτεία» όσων τις εκστομίζουν. Μιλούν για πατρίδα όσοι κάνουν ό, τι μπορούν για να καταστρέψουν κάθε πιθαμή εδάφους της (είναι βλέπετε και τόπος η πατρίδα) εν ονόματι του κέρδους της ιδιοκτησιακής δημοκρατίας της αντιπαροχής∙ όσοι στραγγαλίζουν τον δημόσιο χώρο με τη βία της πολεοδομικής «ανάπτυξης», βία εναντίον της μητέρας, του πεζού, του ηλικιωμένου∙ όσοι υποβαθμίζουν τις γειτονιές χάρη των εμπορικών κέντρων. Μιλούν για πατρίδα όσοι απομυζούν τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους (γιατί πατρίδα είναι και οι άνθρωποι) με περισσή δεινότητα και καθ’ έξιν μένοντας δήθεν έκπληκτοι ή βουβοί στο χάσιμο δισεκατομμυρίων ευρώ στους χρηματιστηριακούς ναούς που οι ίδιοι έχτισαν∙ όσοι καταστρέφουν τη ελπίδα για γηρατειά με αξιοπρέπεια εγκαταλείποντας την κοινωνική ασφάλιση στα νύχια των ιδιωτικών εταιρειών∙ όσοι αφήνουν να μαραίνεται η δημόσια εκπαίδευση. Μιλούν για πατρίδα όσοι είναι υποτελείς στον κοσμοπολιτισμό αμερικάνικου τύπου ή άλλως επεκτατισμό∙ όσοι συνδέουν ολοκληρωτικές ιδέες και πρακτικές με την έννοια της πατρίδας.
Το περίεργο είναι ότι η αποκαλούμενη αριστερά έχει εγκαταλείψει τον χώρο της πατρίδας στους πατριδοκάπηλους. Και είναι περίεργο γιατί η αριστερά -με την ευρεία έννοια– ταυτίζονταν με αγώνες όχι μόνο κοινωνικούς, αλλά και πατριωτικούς: οι επτανήσιοι ριζοσπάστες (Πανάς, Ρηγόπουλος, Χοϊδάς, Τιμολέων Φιλήμων, Γεώργιος Φιλάρετος, Μαρίνος Αντύπας, Πλάτων Δρακούλης), ο κρητικός Σταύρος Καλλέργης, ο ανδριώτης Νίκος Γιαννιός, ο Άρης Βελουχιώτης κ.α. Τι την εμποδίζει να γλεντάει την επανάσταση του 1821 με τον δικό της τρόπο χωρίς παρελάσεις, να χαίρεται ό,τι απελευθερωτικό, να απαγγέλλει Κάλβο και Σολωμό και Ρίτσο;
Μήπως δεν ήταν και κοινωνική εκείνη η επανάσταση;